Eπιδείνωση συνθηκών στην παγκόσμια αγορά εργασίας

Η μάστιγα της ανεργίας που έχει σαρώσει τις αγορές της Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών –όπου το Φεβρουάριο άγγιξε το 8,1%– επεκτείνεται και στην Ιαπωνία πυροδοτώντας κύμα απολύσεων έκτακτου προσωπικού, ενώ στην Ευρώπη περισσότερο εκτεθειμένες είναι η Ισπανία και η Ιρλανδία. Με τις ευρωπαϊκές οικονομίες σε τροχιά συρρίκνωσης, κανείς δεν αμφιβάλλει ότι τα χειρότερα έπονται, καθώς η ανεργία έως το 2010 αναμένεται να έχει αναρριχηθεί στο 10%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Economist.

Διαφορετική είναι η εικόνα στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπου οι επιπτώσεις αναμένονται πολύ πιο οδυνηρές. Παράλληλα με τη συρρίκνωση του εμπορίου, εκατομμύρια εργαζόμενοι από τις χαμηλότερες βαθμίδες της παγκόσμιας αλυσίδας προμηθειών απειλούνται με απόλυση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, 53 εκατομμύρια άνθρωποι υπολογίζεται ότι θα βρεθούν φέτος κάτω από το όριο της φτώχιας.

Στις ζοφερές εξελίξεις, οι κυβερνήσεις ανταποκρίνονται με δέσμες μέτρων για την πάταξη της ανεργίας μέσω της παροχής πακέτων κινήτρων, όπως η αύξηση των επιδομάτων στους ανέργους στις Ηνωμένες Πολιτείες και οι κοινωνικές παροχές στους «έκτακτους» υπαλλήλους στην Ιαπωνία. Από το αυξάνει το κράτος τις παροχές στους ανέργους, η επιδότηση των επιχειρήσεων για διατήρηση των θέσεων εργασίας μοιάζει πιο λογική, διαπιστώνει ο Economist.

Τα μέτρα αυτά, όμως, έχουν λογική υπό την έννοια ότι είναι προσωρινά και ότι εντάσσονται στις απεγνωσμένες προσπάθειες των κυβερνήσεων να τονώσουν τη ζήτηση. Η κρίση στην αγορά εργασίας, όμως, κάθε άλλο παρά προσωρινή είναι, σύμφωνα με το περιοδικό. Ακόμη και εάν η ύφεση ξεπεραστεί σύντομα, η φούσκα της αγοράς ακινήτων και ο υπερβολικός δανεισμός θα συνεχίσουν να σκιάζουν τη διεθνή οικονομία για αρκετά χρόνια.



Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικές ηγεσίες πρέπει να κάνουν στροφή 180 μοιρών τα επόμενα δύο έτη προς την κατεύθυνση των πιο ευέλικτων αγορών εργασίας, υποστηρίζει το βρετανικό περιοδικό. Αυτό σημαίνει κατάργηση των επιδοτούμενων θέσεων, αναίρεση των προνομίων των εργαζομένων και διευκόλυνση της αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων μέσω απολύσεων. Χώρες όπως η Ιαπωνία με εργατικό δυναμικό δύο κατηγοριών –τους συμβασιούχους χωρίς κατοχυρωμένα δικαιώματα από τη μία και τους προνομιούχους από την άλλη– θα αναγκαστούν να κλείσουν την ψαλίδα διευκολύνοντας τις απολύσεις στη δεύτερη κατηγορία.

Ο ευφημισμός που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη νέα αυτή τάση είναι η «ευελιξία». Τα προγράμματα επιδότησης των θέσεων εργασίας θα εξελιχθούν σε τροχοπέδη για τη «μεγάλη προσαρμογή». Με τον καιρό, οι δαπάνες για διατήρηση των εργαζομένων τις θέσεις τους θα καταργηθούν και θα αντικατασταθούν από κονδύλια επανεκπαίδευσης των εργαζομένων για επαγγελματική μεταστροφή.

Όσο καλά και αν σχεδιάσουν οι κυβερνήσεις τις πολιτικές τους, η ανεργία θα συνεχίζει να αυξάνεται ραγδαία για κάποιο καιρό. Αυτό που καλούνται να διασφαλίσουν οι πολιτικοί είναι ότι η κατάσταση αυτή δεν θα κρατήσει δεκαετίες, καταλήγει ο Economist.

---