"Συγκρατημένα αισιόδοξος" για την πορεία των χρηματιστηριακών αγορών το 2009 εμφανίζεται ο κ. Γεώργιος Κουφόπουλος, διευθυντής επενδύσεων της ING ΑΕΔΑΚ.
"Η ανάκαμψη δε θα προκύψει από μια μεμονωμένη λύση αλλά από συνδυασμό μέτρων και πολιτικών πρωτοβουλιών" σημειώνει, υπογραμμίζοντας ότι "τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν εξελιχτεί ακόμη χειρότερα".
Συνέντευξη στο Δημήτρη Ζάντζα
- Κύριε Κουφόπουλε, κυβερνήσεις και νομισματικές αρχές διεθνώς συνεχίζουν να «κινητοποιούνται» για την αντιμετώπιση της κρίσης. Πόσο αποτελεσματική αποδεικνύεται μέχρι στιγμής αυτή η συνεργασία;
Μια «παγκοσμιοποιημένη» κρίση απαιτεί και «παγκοσμιοποιημένη» κινητοποίηση. Τον τελευταίο καιρό έχουμε δει σε πολλές περιπτώσεις συντονισμένες κινήσεις από τις βασικότερες Κεντρικές Τράπεζες του πλανήτη. Παράλληλα, έχουν πυκνώσει οι διασκέψεις ανωτάτων πολιτικών και οικονομικών οργανισμών των ισχυρότερων κρατών του πλανήτη. Δεδομένου ότι η κρίση συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, αποδεικνύεται ότι οι προαναφερόμενες συνεργασίες δεν καθίστανται ικανές σε τέτοιο βαθμό έτσι ώστε να την αποσοβήσουν ή να την αμβλύνουν. Σε κάθε περίπτωση όμως είναι αναγκαίες.
Τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν εξελιχτεί ακόμη χειρότερα. Λάθη και παραλείψεις θα συμβούν, γεγονός φυσιολογικό, καθώς έχουμε να αντιμετωπίσουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Ωστόσο, θεωρώ πως γίνεται μεγάλη προσπάθεια να διορθωθούν. Το παράδειγμα της κατάρρευσης της Lehman είναι αντιπροσωπευτικό. Αν δεν είχαμε επώδυνα διαπιστώσει τις συνέπειες της κατάρρευσής της, οι κρατικές ενισχύσεις τραπεζικών κολοσσών δεν θα είχαν λάβει αυτή την έκταση ή οι φωνές ενάντια στις διασώσεις εταιρειών να ήταν περισσότερες και ισχυρότερες.
Σε κάθε περίπτωση η ανάκαμψη δεν θα προκύψει από μια μεμονωμένη λύση αλλά από ένα συνδυασμό μέτρων και πολιτικών πρωτοβουλιών.
- Ποια είναι η θέση της Ελλάδας στο οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται; Μπορούμε να προσδιορίσουμε τα «δυνατά» και «αδύνατα» σημεία της ελληνικής οικονομίας;
Την τελευταία περίοδο καθώς η άμπωτη έχει πάρει τη θέση της πλημμυρίδας της ρευστότητας, πολλά πράγματα έχουν αντιστραφεί στην κοινή λογική. Χαρακτηριστικά που άλλοτε αποτελούσαν πλεονέκτημα γίνονται μειονέκτημα και αντίστροφα. Η Ελλάδα αποκόμιζε σημαντικά οφέλη τα τελευταία χρόνια από την πρόοδο των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης γενικότερα, καθώς και την άνθηση της ναυτιλίας. Μετά τις θεαματικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών αυτά τα πλεονεκτήματα, δηλαδή η επέκταση στα Βαλκάνια και οι εισροές από τη ναυτιλία, έχουν αντιστραφεί σε μειονεκτήματα,τουλάχιστο στην παρούσα φάση. Ένα επιπλέον αρνητικό στοιχείο αποτελεί το υψηλό δημόσιο χρέος της Ελλάδος.
Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα σε αντίθεση με τις περισσότερες Δυτικοευρωπαϊκές χώρες έχει ένα πιο υγειές τραπεζικό σύστημα και καλύτερες προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης, βάση των στοιχείων διαφόρων οργανισμών. Επιπρόσθετα, η ένταξη της χώρας στη Ευρωζώνη παρέχει ισχυρή πολιτική και νομισματική σταθερότητα, σε αντίθεση με αρκετές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
- Υπάρχει ενδεχόμενο κάποιες από τις αποφάσεις που λαμβάνονται λόγω «ανωτέρας βίας» για την αντιμετώπιση της κρίσης να εξελιχθούν μελλοντικά σε πηγές ανησυχίας;
Σίγουρα, κάποιες από τις αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα μπορεί να εξελιχθούν μελλοντικά σε πηγές ανησυχίας. Για παράδειγμα, ο πληθωρισμός. Τα πρωτοφανή μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις και οι νομισματικές αρχές, αναμένεται να προκαλέσουν μια αύξηση του πληθωρισμού στο μέλλον. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να ληφθούν τέτοια μέτρα. Κάθε διαφορετικό οικονομικό περιβάλλον απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση και πρακτική.
- Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι χρηματιστηριακές αγορές ενδέχεται να τεθούν στο «περιθώριο», για όσο διάστημα η αβεβαιότητα θα στρέφει όλο και περισσότερους επενδυτές σε άλλες μορφές επένδυσης. Ποια είναι η γνώμη σας;
Θα σας απαντήσω με μια παρομοίωση που χρησιμοποιούσε ο Ben Graham, τον “Mr. Market”. Φανταστείτε ότι είστε συμμέτοχος σε μία επιχείρηση με τον “Mr. Market” ο οποίος, ενώ κατά τα άλλα είναι καλός συνέταιρος, υποφέρει από ανίατα ψυχολογικά προβλήματα. Μερικές φορές αισθάνεται μια ευφορία που τον κάνει να βλέπει μόνο τους ευνοϊκούς παράγοντες που επηρεάζουν την επιχείρηση. Όταν είναι σε αυτή την κατάσταση προσφέρει πάρα πολύ υψηλή τιμή για αγορά ή πώληση των μετοχών του, γιατί φοβάται ότι θα του αρπάξετε το μερίδιο και θα του στερήσετε τα άμεσα κέρδη.
Κάποιες άλλες φορές αισθάνεται κατάθλιψη και δεν βλέπει τίποτα άλλο για το μέλλον παρά μόνο προβλήματα για την επιχείρηση και όλο τον κόσμο. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα προσφέρει πολύ χαμηλές τιμές, επειδή φοβάται ότι θα προσπαθήσετε να ξεφορτωθείτε το μερίδιο σας και να το φορτώσετε αυτόν. Ο “Mr. Market” βρίσκεται εκεί για να εξυπηρετεί και όχι να καθοδηγεί. Είστε ελεύθεροι να τον αγνοήσετε ή να τον εκμεταλλευτείτε αλλά όχι να σας επηρεάσει στις επενδυτικές σας αποφάσεις, γιατί κάτι τέτοιο απλά θα ήταν καταστροφικό. Ο «έξυπνος» επενδυτής πρέπει να γνωρίζει τι αγοράζει και να μην παρασύρεται από τη «μόδα» του χρηματιστηρίου και των αγορών γενικότερα.
- Δεδομένης της εικόνας που διαμορφώνεται στα διεθνή χρηματιστήρια, πόσο αισιόδοξοι μπορούμε να είμαστε για το 2009 και τι αναμένουμε για το 2010;
Εξακολουθούμε να διανύουμε -ίσως το τελευταίο- στάδιο του «χρηματιστηριακού χειμώνα». Τον πανικό έχει διαδεχθεί η απογοήτευση αρχικά και η αποδοχή της άσχημης κατάστασης μετέπειτα. Τα χρηματιστήρια συνήθως καταγράφουν τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών τους 6 έως 9 μήνες πριν από τον «πάτο» της οικονομίας. Άρα, αν κάποιος περιμένει να δει πρώτα τα σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας θα έχει αργήσει. Πιστεύω ότι τέλος 2009 αρχές 2010 θα έχουμε δει το βάθος της ύφεσης της οικονομίας. Άρα για το 2009 παραμένω συγκρατημένα αισιόδοξος για τις χρηματιστηριακές αγορές.
- Προκύπτουν πράγματι επενδυτικές ευκαιρίες μέσα από την κρίση; Και αν ναι, πού θα τις εντοπίζατε;
Αναμφίβολα υπάρχουν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες καθώς ο φόβος δημιουργεί ανορθολογικές καταστάσεις. Απαιτείται όμως αυξημένη προσοχή, δεδομένου ότι ο ρυθμός αύξησης των πτωχεύσεων αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα 3 έως 5 χρόνια. Θεωρώ ότι επενδύσεις, δια μέσου μετοχικών ή ομολογιακών αξιών, με ορίζοντα πενταετίας σε εταιρείες που θα καταφέρουν να επιβιώσουν, θα είναι με μεγάλη πιθανότητα πολύ κερδοφόρες. |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.